تحلیلی بر برنامه‌ریزی کاربری پارکینگ در شهر اصفهان با استفاده از مدل‌های کاربردی برنامه‌ریزی منطقه‌ای

  چکیده   عدم تعادل مناطق و بخش‌های مختلف شهری از خدمات و امکانات شهری و توزیع نامناسب کاربری‌های شهری، یکی از زمینه‌های عینی است که همواره ذهن برنامه‌ریزان و مدیران شهری را به خود مشغول نموده است. در شهر اصفهان نیز با توجه به رشد و گسترش شهرنشینی، مهاجرت‌های شهری و ضعف و کمبود امکانات و خدمات شهری، معضلات شهری بیش از پیش پیچیده‌تر شده و برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری را با چالش‌های جدی مواجه ساخته است. در میان کاربری‌های شهری، کاربری پارکینگ، از جمله کاربری‌هایی است که کلیه کاربری‌های شهری به وجود آن نیاز دارند و روشن است که در دنیای وابسته به اتومبیل، پارکینگ‌ها نیز به اندازه راه‌ها و پل‌ها اهمیت دارند، زیرا دسترسی آسان به محل کار، سکونت، خرید، تفریح و... را میسر ساخته، بخش لاینفکی از تأسیسات زیربنایی هستند. همچنین از آن جا که زمان توقف خودروها در شهرها به مراتب بیشتر از مدت زمان حرکت آنهاست، از این رو پیش­بینی فضای مناسب پارکینگ برای اتومبیل­ها، بویژه در مناطق پرتراکم و مرکزی شهر از اهمیت زیادی برخوردار است. اما به رغم همه برنامه‌ریزی‌هایی که در راستای ساماندهی کاربری پارکینگ در سطح شهر اصفهان صورت گرفته و با همه تمهیداتی که توسط مدیران شهری اندیشیده شده است، وضعیت کاربری پارکینگ در حال حاضر بسیار نگران کننده است و به عنوان یکی از معضلات پیچیده شهری از آن یاد می شود. از طرف دیگر، حجم ورود اتومبیل به شهر اصفهان، خرید و تملک آسان خودرو و علاقه شهروندان به استفاده از اتومبیل شخصی، به دلایل متعدد و افزایش روزافزون سفرهای شهری، به واسطه دسترسی نامناسب به خدمات شهری، از جمله علل دیگری است که بر اهمیت کاربری پارکینگ می‌افزاید. با این اوصاف ، این مقاله می‌کوشد با نگاهی جغرافیایی ، وضعیت کاربری پارکینگ را در سطح شهر اصفهان با استفاده از سه مدل کاربردی (تغییر سهم، آزمون موازنه سرانه و روش آزمون همبستگی اسپرمن) تجزیه و تحلیل نماید. نتایج به دست آمده از مدل‌های مذکور، نشان می‌دهد که سرانه کاربری پارکینگ در مناطق 1،3، 4،5 و 10 پایین‌تر و در مناطق 2، 6، 7، 8، 9 و 11 بالاتر از سرانه شهر اصفهان است. اما اختلاف میان مناطق یازده گانه و کل شهر اصفهان ، از این نظر چندان زیاد نیست. از طرف دیگر سرانه پیشنهادی طرح تفصیلی مصوب برای این کاربری، در هیچ یک از مناطق یازده گانه تحقق نیافته ، تمام مناطق شهری اصفهان از این لحاظ دارای کمبود هستند که در مناطق 3، 1 و 5 این مسأله حادتر است. در پایان نیز راهکارها و پیشنهادهایی در راستای حل این معضل شهری ارایه شده است.